Asystent medyczny oparty na sztucznej inteligencji: przyszłość medycyny precyzyjnej?

Późne lub błędne rozpoznanie choroby przyczynia się do wzrostu wydatków na opiekę zdrowotną i wydłużenia hospitalizacji. Może nawet doprowadzić do śmierci pacjenta. Europejscy badacze opracowali cyfrowego asystenta, który każdemu wprowadzonemu objawowi przypisuje listę możliwych przyczyn - donosi Unijny Serwis Informacyjny Badań i Rozwoju (CORDIS).

Co roku błędne diagnozy powodują cierpienie milionów pacjentów, a w skrajnych przypadkach prowadzą do śmierci. Problem ten dotyczy wszystkich szczebli opieki zdrowotnej. Stale rosnąca liczba chorób i coraz większa ilość powiązanych z nimi informacji mogą przytłaczać lekarzy, którzy mylą się przy stawaniu diagnozy w 15 % przypadków. Co więcej, pacjenci z chorobami rzadkimi mogą przez lata czekać na prawidłowe rozpoznanie.

Sztuczna inteligencja wspomagająca podejmowanie decyzji medycznych

Celem finansowanego ze środków UE projektu Symptoma jest poprawa jakości diagnostyki przy jednoczesnym zmniejszeniu związanych z nią nakładów finansowych i czasowych. Jak mówi Jama Nateqi, dyrektor generalny i współzałożyciel MŚP Symptoma: „Chcemy, by każdy pacjent uzyskał poprawną diagnozę i odpowiednie leczenie. Celem jest torowanie drogi do medycyny precyzyjnej”.

Cyfrowy asystent medyczny opracowany przez zespół firmy Symptoma to najbardziej precyzyjne rozwiązanie tego typu na świecie. Ma on postać wirtualnego rozmówcy wykorzystującego sztuczną inteligencję, który zadaje użytkownikowi pytania uzupełniające na podstawie wcześniej wprowadzonych informacji. W ten sposób identyfikuje objawy, które wyraźnie wskazują na pewne schorzenia, redukując liczbę przypuszczalnych chorób. Po przeanalizowaniu wszystkich objawów wyszukiwarka Symptoma zwraca listę potencjalnych przyczyn medycznych, posortowanych według prawdopodobieństwa.

W przeciwieństwie do innych dostępnych online narzędzi do oceny objawów (ang. symptom checker), które często bazują na ograniczonej ilości danych, Symptoma wykorzystuje też informacje na temat chorób rzadkich, co zapobiega uzyskiwaniu wypaczonych wartości prawdopodobieństwa i nieprecyzyjnych diagnoz. Baza danych tego narzędzia obejmuje ponad 20 000 chorób i miliardy powiązań z objawami i czynnikami ryzyka. Źródłem tych informacji są czasopisma medyczne, dane użytkowników oraz elektroniczna dokumentacja medyczna.

Narzędzie Symptoma cechuje się najwyższą dokładnością diagnostyczną, co udowodniono w testach wewnętrznych i zewnętrznych oraz w recenzowanych badaniach. W zleconym przez firmę Pfizer badaniu, w którym porównano 107 rozwiązań z całego świata, asystent Symptoma otrzymał najwyższe noty. Najwyższą precyzję tego narzędzia potwierdziła nawet konkurencyjna firma. Obecnie z asystenta Symptoma korzysta 10 milionów użytkowników miesięcznie, a rozwiązanie to dostępne jest w 36 językach.

Asystent medyczny Symptoma w walce z COVID-19

„Najważniejszym osiągnięciem projektu było wykorzystanie możliwości naszego narzędzia w czasie pandemii”, mówi Nateqi. Informacje o COVID-19 zostały wprowadzone do narzędzia Symptoma w styczniu 2020 roku. Dzięki temu stało się ono pierwszym i jedynym systemem opartym na sztucznej inteligencji zdolnym do odróżnienia tej choroby od 20 000 innych schorzeń, nawet tych o podobnych objawach. Wyniki uzyskane dla ponad 1 000 przypadków potwierdziły 96,32 % precyzję oceny ryzyka wystąpienia COVID-19 u pacjentów objawowych.

Fakt ten skłonił niektóre rządy, miasta, szpitale i firmy do wykorzystania technologii Symptoma w walce z obecną pandemią. Do tej pory za pomocą narzędzia przeprowadzono ponad 100 milionów ocen ryzyka związanych z COVID-19. Ich rezultaty powiązano z tysiącami wyników testów diagnostycznych, by uzyskać nowe rzeczywiste dowody i poszerzyć wiedzę na temat wirusa oraz jego objawów.

„Symptoma to pierwszy krok w stronę nowego paradygmatu podejmowania decyzji medycznych w diagnostyce w oparciu o obiektywne – a nie subiektywne – rozumowanie”, dodaje na koniec Nateqi. Partnerzy projektu zakładają, że rozwiązanie Symptoma stanie się precyzyjnym, pomocniczym narzędziem diagnostycznym, z którego lekarze będą korzystać, by przyspieszyć rozpoznawanie schorzeń przy uwzględnieniu najnowszych informacji na temat chorób rzadkich. Równocześnie oczekują, że przyczyni się ono do lepszego zrozumienia biomarkerów i objawów klinicznych.

© Unia Europejska, [2021] | źródło: CORDIS